Search This Blog

Thursday, January 5, 2012

Mizo ten mipa fa a kan beisei leh mawhphurhna

Mizo han tih ngawt hian Aizawl leh Lunglei tlangdung tawng tualleng ber Lusei tawng hmang hi kan kawhtir leh dawn thin. A nihna takah chuan Mizo tih hi, Lusei, Hmar, Thado, Lai, Paite, Zahau, Leiri, Hrangkhawl, Biate, Sakechek leh Bawm hnam te khaikhawmtu ani tih chu hre duh leh chhui peih chuan an hai tawp lovang!

Tichuan hnam dang ang thovin Mizo te pawh hian hmanlai atang tawhin, hmeichhe fa (fanu) leh mipa fa (mipa) anlo pian hian an lakah, nakin hun atan beiseina leh duhsakna kan nei ve thin. Khasi te ang, chhungkua a hmeichhia in rorelna an channa hmunah thleng pawh hian mipa chuan chanfo pawimawh em em mai leh mawhphurhna ropui tak an nei theuh mai.


Mizo-ah chuan mipa fa (fapa) alo pianin, a kutah chem dahin an humtir thin a ni. Hemi hian mawhphurhna nasa a chang nghal tih a nemnghet kan ti thei ang. Chempui an humtir na chhan kha a nihna takah chuan, ral hneh thei tur, pasaltha tur atan a duhsakna leh beiseina a ni.

Tunlai angah chuan hmanlai anga mahni khua chhanhim tura raldova hmelma lula in emaw, sapel thiam leh ramvachal, nopui dawm pha nih tumna ang kha a tul tawh lova, a ngai bawk tawh heklo. Amaherawh chu khatiang chiahlo deuh khan tunlai angah pawh Mizo mipa fa te hian a hunlai ang zel a hmanlai pasaltha te ang hen thei khawp tur mawhphurhna kan nei a ni tih kan hriat a pawimawh hle awm e.

Mizo mipa fa chuan mipa a nih a hre tur ani phawt mai. Mizo hnam hrang hrang karah Saphun a theih mahse, nihna ie.mipat hmeichhiatna inthlak erawh a theih loh. Damdawiinah thlakthleng mahse, Kristian tan chuan mipa fa nisi, hmeichhia anga daktawrte insiamtir khan mipa thlarau nge a neih ang hmeichhe thlarau tih chhut vak ngailo vin a hriatsa mai awm e! Chuvangin, mipa fa chu mipa anga seilian tura beisei kan ni phawt mai. Mipa fa chuan a nu leh pa leh a aia u zawkte zah takin a en thin tura ngaih kan ni bawk. Mipa fa chuan anu leh pa a chawimawi anga, a len hunah a nu leh pa upa tawh zawk chu a enkawl chho ngei tur a Mizo mipa fa chu beisei a ni.

Mizo mipa fa chuan a nu leh pa a hau ngam tur a beisei a ni lova, zah takin hawihhawm takin anni leh aia u zawkte thurawn a ngaithla tur a beisei a ni. A zawm theilo anih pawhin zah leh dawh thei tak a ngaihthlak sak tura beisei a ni.

Mizo mipa fa chuan a nu leh pa duhpui ngei kawppui a thlan beisei a ni a, chutia han tih chuan a kawppui tur chu a mipat pui ni turin ngaih a ni bawk heklo. Mipa leh mipa inkawp chu thil tenawm tak a ngaih a ni a, hmanlai phei chuan naupang hovin tuai-te chu an hnungah um zuiin, "Tuai tuai tuai mawngkua i ... chuan, i lîkah ek a kai ang," tiin mahni nihna hai a zahthlak zia an hriattir thin alo ni.

Mizo mipa fa chu taima tak ni tur a beisei a ni a, chhungkaw chawm thei ngei ni tur a beisei a ni bawk. Thahnem ngai takin, tawngkam mai nilo vin ram a hmangaihin a chhunga nungcha, thing leh maute a theih ang tawkin a humhalh tur a beisei a ni. Chhungkaw pa ber anih angin a nupui chu hmeichhia a nih hriatsakin a dawmkang thiamin, a tawng a ngaihthlak sak thin tur a beisei a ni.

Mizo mipa chu mipa anih sa tawh reng avangin intih pa leh zual tumna neih ngailo tur a beisei a ni. Kan mawhphurhna theuh kan hlen hian nopui dawm kan ni e.

11 comments:

  1. Article tha tak a ni e. Mipa fa kan tih thin hi maw.. Mipa fa diktak chu mi taima a ni tur a ni dawn reng a ni. A tha ka ti khawp mai.

    ReplyDelete
  2. TS, min chhiar sak thin mai bakah comment in rawn dah thin hi ka tan chuan infuihna tha tak a ni tih minlo hriat sak dawn nia. :)

    ReplyDelete
  3. Ziak tha khawp mai, fa hmeichhia hlir neite tan hmeichhia hlutna ziak tel ve la!! Mipa chauh lo pawh taimak hi hmeichhia pawhin tih tur ani..

    ReplyDelete
  4. A tha hle mai. Mipa nihna hi chhungkuaa intihlal satliah ngawt a lo nilo anih hi, mawhphurhna a lo sang hle mai. Tunlaiah chuan chempui hmanga mipa mawhphurhna hlen ngaihna a awm tawh lova, thiamna paw chhuak turin kan chhuah darh sung sung a ngai ta; thiamna inumna khawvelah hian mipa te hi hmeichhe tamtak aiin kan hnufum zawk fo ta mai. Tunhnai deuh lawk khan TUAI ho an rawn inlar thar a, an zak miah lo lehnghal......

    ReplyDelete
  5. Ma-i, hemi article hi a thupui ang khian, "Mipa fa..." bik sawina a ni a, hmeichhia sawi tel a remlo alawm. Min chhiar sak a ka lawm e. :)

    ReplyDelete
  6. caribou, ni e, raldo, sapel vel a Thangchhuah hun a liam tawh a, tunah chuan Thangchhuah tluk thovin inlam pasaltha (tunlai milin) nih angai ta thung.

    Sawi leh sawihnu, "Computer software kan update thin ang hian keimahni software (ngaihtuahna) pawh kan update ve zel a ngai a ni". Mipa nisa reng si nupui leh fate kiangah emaw han intih "Pa" vak tumna rilru neih te hi, "an chhungril apa chiahlo em ni aw", ti a ngaihtuah chang ka nei fo mai.

    ReplyDelete
  7. Tha hle mai. Mipa fate hi tunlaiah chuan kan nih tur ang kan ni pha lo ta lutuk hi a zahthlak khawp mai. Thangthar leh zualte hian hetiang zirtirna hi kan va mamawh teh lul em! Excellent post.

    ReplyDelete
  8. keimah, min chhiar sak a ka lawm e

    ReplyDelete
  9. Fa hmeichhia vek ka nei a, comment tur ka nei ve lo.

    ReplyDelete
  10. Ziak tha khawp mai. Blog lampang hi a lo nuam a nih hi. Tun atang chuan, ka'n blog ve char char teh ang.

    ReplyDelete
    Replies
    1. lr hlonchhing, keipawh hi Valpuia'n ka peihlo chung account min siamsak a, min nawr sek avanga nei ka nia. Kan ziak ve zel a, a nuam ka tih chang atam ta mai. A nuam han tih khan thil record-na tha tak niin ka hria.

      Delete